Thường thì doanh nghiệp, người nông dân sẽ tập trung tâm lực vào sản xuất nhưng lại hời hợt, chủ quan trong giai đoạn chế biến bảo quản hàng hóa nông sản. Khâu sản xuất là quan trọng nhất nhưng khâu chế biến, bảo quản càng quan trọng hơn. Bạn thử quán tưởng lô hàng trị giá hàng tỷ đồng do không bảo quản tốt, bị ẩm, mốc thì thiệt hại về kinh tế nghiêm trọng đến thế nào?
Nấm mốc và tác động
Nấm mốc (mold) nhìn như các đốm bụi nhỏ thường thấy trên bánh mì, pho mát, trái cây, đồ ăn và vô số thứ khác trong nhà.
Nấm mốc ảnh hưởng trực tiếp cuộc sống con người bằng khả năng gây hỏng lương thực, thực phẩm trước, sau thu hoạch, chế biến, bảo quản. Nấm mốc còn làm hỏng quần áo, giày dép,… Gây bệnh cho người, động vật và cả cây trồng. Người ăn phải thực phẩm mốc có thể bị ung thư, bệnh gan…
Giải pháp
Mốc thì không dùng. Có nhiều cách bảo quản thực phẩm như: Giữ lạnh, phơi nắng, sấy khô, ướp muối… Đây là những cách bảo quản truyền thống, chỉ bảo quản trong thời gian ngắn. Thắc mắc đề ra là: Nếu ta vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, đi đường bộ nhiều ngày hoặc lưu trữ trong kho thì sao? Xin hé lộ phương cách như sau:
Màng PE (Polyethylene):
Là tên loại nhựa nhiệt dẻo, là loại hợp chất hữu cơ có cấu tạo từ các nhóm etylen gắn kết với nhau bằng liên kết Hydro no. Dùng để bọc thực phẩm nhằm bảo vệ chúng khỏi các tác động gây hại.
Trong gia đình, màng pe được dùng để bọc thức ăn tránh ruồi muỗi, bụi bẩn và bảo quản lâu hơn.
Trong công nghiệp, chúng dùng để bọc hàng hóa, bọc các pallet hàng hóa… bảo vệ chúng khỏi va đập, sất sát, ẩm mốc… khi vận chuyển hoặc tránh bụi, đôi lúc còn tận dụng làm bao bì sản phẩm.
Trong nông nghiệp, chúng thường để bọc nông sản hoặc phủ cho đất để tránh sâu bệnh, nấm mốc, cỏ dại, hay dùng làm nhà kính…
Trong ngư nghiệp, người ta dùng chúng để bảo quản hải sản đông lạnh, lót bờ ao…
Bên cạnh đó, màng PE còn ứng dụng sáng tạo trong nhiều phạm vi khác: thẩm mỹ, làm đồ handmade, vẽ tranh, thiết kế thời trang, chống thấm…
Túi hút khí Ethylene:
Có công năng hút khí ethylene (C2H4) giúp bảo quản thực phẩm và trái cây lâu hơn khi xuất khẩu hay dự trữ tồn kho. Đây là biện pháp an toàn cho nhà nông và doanh nghiệp. Nó được làm từ Zeolite tự nhiên kích hoạt với khí ethylene (C2H4) hấp thụ thành hợp chất vô cơ, áp dụng để loại trừ khí ethylene (C2H4) trong diễn tiến oxy hóa không mong muốn bằng cách giữ lạnh khi vận chuyển hoặc dự trữ tồn kho. Dùng trong xử lý sau thu hoạch nhằm làm chậm tốc độ chín của trái cây, rau và hoa. Bảo quản hoa, rau củ quả từ tác động của khí ethylene! Gói hút khí ethylene ngày nay được dùng rộng khắp cho những cây trồng rau hoa quả tại các nước trên thế giới. Đây là biện pháp tiên tiến và nâng cao chất lượng sau thu hoạch của nông sản, hạn chế rủi ro cho nhà nông cũng như doanh nghiệp.
Ethylene là hormon tự nhiên của thực vật thúc đẩy quá trình chín và đóng gói rau quả như chuối, cà chua, xoài, đu đủ… và quá trình vàng lá ở hoa và rau. Ethylene bắt đầu được nội sinh vào giai đoạn chín của rau, hoa quả và ở nồng độ khác nhau tùy theo loại rau hoa quả.
Chế phẩm được xử lý ở điều kiện thích hợp từ 20-25◦C làm tăng khả năng tác động của chất khử ethylene và ức chế quá trình sinh ethylen. Nồng độ xử lý lệ thuộc vào loại cây, thời điểm, nhiệt độ và phương pháp xử lý. Nồng độ thay đổi từ 0,1ppm đến 25ppm tùy vào loại rau hoa quả. Nồng độ từ 1 đến 12ppm có khả năng ngăn chặn hoạt động của ethylene trong cải xanh. Đối với cà chua, chỉ cần nồng độ 7ppm đã có thể ngăn chặn đổi màu vỏ từ xanh sang hồng trong 8 ngày. Ỏ nồng độ 20ppm có khả năng giãn dài thời gian sau thu hoạch cho cà chua chín. Xử lý chuối bằng chất khử ethylene ở nồng độ 0,5ppm có khả năng làm chậm quá trình chín của chuối sau thu hoạch.
Thời điểm xử lý sau thu hoạch cũng tùy vào loại cây. Nhìn chung các cây dễ thối nên cần xử lý bằng gói khử ethylene. Đối với súp lơ xanh và cải trắng cần xử lý sớm nhất vì loại này nhanh mốc. Dùng gói khử ethylene sau bảo quản làm ức chế nội sinh ethylen, làm chậm quá trình mềm quả và biến nâu của quả mơ, mận. Hiệu quả tương tự khi dùng gói hút ethylene cho quả kiwi. Chất khử ethylene đồng thời giảm quá trình sinh sản ethylen của quả táo. Đối với quả hô hấp đột biến, xử lý với Gói hút ethylene làm giảm cường độ hô hấp rõ rệt ở cà chua, chuối. Chất hút ethylene còn làm giảm quá trình mềm của táo trong 4 ngày, xoài là 5 ngày, đu đủ là 15 ngày. Đối với hoa, chất hút ethyelen có công dụng ngăn chặn quá trình giá héo, chế phẩm này có vai trò tương tự Bạc Thiosunphat (STS) ức chế sinh ethylen trong bảo quản hoa cắt.
Khâu đóng gói bảo quản phải thật kỹ lưỡng nếu bạn muốn sản phẩm của mình luôn ở trạng thái tốt nhất khi đến tay người tiêu dùng. Càng nghiêm túc và chuyên tâm vào giai đoạn này thì càng nói lên tính chuyên nghiệp và sâu sát từng chuyển biến.