Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với thị trường tín chỉ carbon khi các chính sách khí hậu, xu hướng doanh nghiệp và công nghệ mới tiếp tục định hình giá trị và động lực của ngành. Vậy năm qua có những biến động gì nổi bật? Và đâu là xu hướng sẽ dẫn dắt thị trường trong năm 2025?
1. Tổng quan thị trường tín chỉ carbon năm 2024
Giá tín chỉ carbon biến động mạnh
– Trên thị trường tuân thủ (Compliance Market), giá tín chỉ carbon tại EU ETS dao động từ 65-90 EUR/tấn CO₂, giảm nhẹ so với năm 2023 do các biện pháp kiểm soát giá và tốc độ chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.
– Hệ thống giao dịch phát thải của Trung Quốc (China ETS) tiếp tục mở rộng, với giá tín chỉ dao động từ 8-12 USD/tấn CO₂.
– Trên thị trường tự nguyện (Voluntary Carbon Market – VCM), giá tín chỉ từ các dự án hấp thụ carbon như trồng rừng (REDD+) vẫn giữ mức 15-50 USD/tấn CO₂, trong khi tín chỉ từ năng lượng tái tạo giảm xuống 5-10 USD/tấn CO₂ do nguồn cung dồi dào.
Các chính sách mới thúc đẩy thị trường
– EU chính thức triển khai giai đoạn đầu của Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM), buộc các doanh nghiệp xuất khẩu vào EU phải tính toán và mua tín chỉ carbon. Điều này làm tăng nhu cầu tín chỉ carbon chất lượng cao.
– Mỹ công bố các chính sách tài trợ cho công nghệ thu giữ carbon (CCUS), thúc đẩy sự phát triển của tín chỉ carbon công nghệ cao.
– COP29 tại Azerbaijan đặt mục tiêu hoàn thiện khung pháp lý cho giao dịch tín chỉ ITMO (Article 6.2), giúp các quốc gia dễ dàng mua bán tín chỉ carbon quốc tế.
Tăng cường minh bạch và kiểm định tín chỉ carbon
– Các vụ bê bối về tín chỉ carbon “rỗng” (không thực sự giảm phát thải) tiếp tục khiến thị trường mất lòng tin. Điều này dẫn đến sự gia tăng kiểm định tín chỉ từ các tổ chức như Verra, Gold Standard, và Integrity Council for the Voluntary Carbon Market (ICVCM).
– Blockchain ngày càng được áp dụng để theo dõi và minh bạch hóa tín chỉ carbon, với các nền tảng như Toucan, KlimaDAO dẫn đầu xu hướng số hóa tín chỉ carbon.
2. Xu hướng thị trường tín chỉ carbon năm 2025
Thị trường tự nguyện (VCM) sẽ tập trung vào tín chỉ chất lượng cao
– Các doanh nghiệp ngày càng ưu tiên tín chỉ carbon có giá trị môi trường và xã hội cao, thay vì mua tín chỉ giá rẻ để “tô xanh” hình ảnh (greenwashing).
– Tín chỉ carbon từ công nghệ thu giữ carbon (CCUS) và hấp thụ carbon thiên nhiên (REDD+) dự kiến sẽ có giá cao hơn do nhu cầu lớn từ các tập đoàn cam kết Net Zero.
– Các tiêu chuẩn khắt khe từ ICVCM và Verra có thể làm giảm nguồn cung tín chỉ, khiến giá tín chỉ chất lượng cao tăng lên.
Các quốc gia mở rộng hệ thống giao dịch carbon trong nước
– Trung Quốc và Mỹ sẽ đóng vai trò quan trọng trong thị trường carbon toàn cầu khi cả hai quốc gia mở rộng hệ thống giao dịch phát thải nội địa.
– Ấn Độ dự kiến triển khai thị trường carbon nội địa, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư.
– Indonesia, Brazil và một số quốc gia Đông Nam Á cũng đang xây dựng thị trường carbon để tận dụng tiềm năng tín chỉ từ rừng nhiệt đới và năng lượng tái tạo.
Tín chỉ carbon công nghệ cao sẽ tăng giá mạnh
– Tín chỉ từ thu giữ CO₂ trực tiếp từ không khí (Direct Air Capture – DAC) có thể đạt mức 100-200 USD/tấn CO₂ do chi phí sản xuất cao và độ tin cậy cao.
– Các công ty như Climeworks, Carbon Engineering tiếp tục mở rộng quy mô, thu hút nguồn vốn lớn từ các quỹ đầu tư khí hậu.
Ngành vận tải, hàng không và dầu khí sẽ là nhóm mua tín chỉ lớn nhất
– Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) yêu cầu các hãng hàng không tham gia chương trình CORSIA phải mua tín chỉ carbon từ 2025. Điều này làm tăng mạnh nhu cầu tín chỉ chất lượng cao.
– Ngành vận tải biển đang đối mặt với các quy định phát thải nghiêm ngặt hơn từ Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO), thúc đẩy nhu cầu mua tín chỉ carbon.
– Các công ty dầu khí như Shell, BP, TotalEnergies tiếp tục mua tín chỉ carbon để bù đắp phát thải từ hoạt động khai thác dầu khí.
Blockchain và AI sẽ đóng vai trò quan trọng trong giao dịch tín chỉ carbon
– Blockchain giúp chống gian lận và minh bạch hóa thị trường, giảm rủi ro tín chỉ “rỗng”.
– AI sẽ được sử dụng để phân tích dữ liệu tín chỉ carbon, đo lường tác động môi trường, và tự động hóa giao dịch trên thị trường.
– Các nền tảng blockchain như KlimaDAO, Toucan Protocol có thể trở thành cầu nối quan trọng giữa thị trường tín chỉ carbon truyền thống và công nghệ số.
3. Dự báo giá tín chỉ carbon năm 2025
– EU ETS: 80-100 EUR/tấn CO₂ do quy định CBAM và giảm hạn ngạch phát thải.
– Trung Quốc ETS: 10-15 USD/tấn CO₂ khi nước này mở rộng hệ thống giao dịch.
– Thị trường tự nguyện:
- Tín chỉ REDD+ (rừng tự nhiên): 30-50 USD/tấn CO₂
- Tín chỉ từ thu giữ CO₂ (DAC): 100-200 USD/tấn CO₂
- Tín chỉ từ năng lượng tái tạo: 5-15 USD/tấn CO₂
Nhà đầu tư nên tập trung vào tín chỉ carbon chất lượng cao, đặc biệt từ công nghệ thu giữ CO₂ và các dự án hấp thụ carbon tự nhiên, nhằm tối đa hóa lợi nhuận trong năm 2025. Sau một năm 2024 đầy biến động với nhiều thay đổi về chính sách và xu hướng mới, thị trường tín chỉ carbon đang dần chuyển hướng sang các giải pháp chất lượng cao, ứng dụng công nghệ số và nâng cao tính minh bạch. Để tối ưu hóa chiến lược đầu tư, các nhà đầu tư cần theo dõi sát sao diễn biến chính sách, tiến bộ công nghệ và tình hình nguồn cung trên thị trường..
📢 Bạn quan tâm đến đầu tư tín chỉ carbon? Đừng bỏ lỡ khóa học đầu tư tín chỉ carbon giúp bạn nắm bắt cơ hội trên thị trường đang phát triển mạnh mẽ này!